အားလံုးသတိျပဳမိၾကတ့ဲအတုိင္းပဲ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားဘ၀ဆိုတာ စိတ္ဖိစီးမႈ၊ ခက္ခဲမႈေတြရွိတ့ဲအခ်ိန္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႕လို႕ Work/Life Balance ရေအာင္လုပ္ရင္း လိုက္ေလ်ာညီေထြျဖစ္ေအာင္ေနတတ္ဖို႕ သင္ယူျခင္းက ကိုယ့္ရဲ႕ေက်ာင္းသားဘ၀ ဆက္လက္ရွင္သန္ေအာင္ျမင္ဖို႕အတြက္ အရမ္းအေရးႀကီးပါတယ္။
“Work/Life Balance” ဆိုတာက ေက်ာင္းစာ၊ လူမႈေရးလႈပ္ရွားမႈ၊ အားကစား၊ မိသားစုအေရး၊ ဂစ္တာတီးေလ့က်င့္ျခင္း၊ အစားအေသာက္၊ အိပ္စက္ျခင္း၊ အားလံုး Balance မွ်တာကို ဆိုလုိခ်င္တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေလာက္လုပ္စရာေတြမ်ားေနတာ Balance ရေအာင္ ဘယ္လို Manage လုပ္မလဲ။
အခုေဖာ္ျပထားတ့ဲ နည္းလမ္း (၈) ခု နဲ႕ ကိုယ့္ရဲ႕ျပန္မရႏုိင္တ့ဲ အဖိုးတန္ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားဘ၀ကို အေကာင္းဆံုး၊ အတန္ဆံုးျဖစ္ေအာင္ ျဖတ္သန္းျပီး ၾကံဳလာရမယ့္ စိတ္ျပန္႕လြင့္ေစတ့ဲ အေႏွာင့္အယွက္ေတြကို ေျဖရွင္းႏုိင္ပါတယ္။
၁။ ကိုယ့္ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြနဲ႕ပတ္သက္ၿပီး ယုတၱိရွိပါေစ။
တစ္ေန႕တာမွာ နာရီေပါင္းမ်ားစြာရွိတ့ဲအတြက္ ကိုယ္လုပ္ႏုိင္တာေတြကို အစီအစဥ္ဆြဲၿပီး လုပ္မွာသာလုပ္ပါ။ Balance ရဖို႕အတြက္ ပထမေျခလွမ္းက ေက်ာင္းစာနဲ႕ တျခားတကၠသိုလ္တြင္း လႈပ္ရွားမႈေတြသာမက ကိုယ့္အတြက္ပါ ယုတၱိတန္တ့ဲ Goals ေတြ ခ်မွတ္ျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ မိဘေတြနဲ႕ သူငယ္ခ်င္းေတြရဲ႕ တုိက္တြန္းခ်က္ေတြေၾကာင့္ ခက္ခဲႏိုင္တယ္ဆိုေပမယ့္ တျခားလူေတြ ကိုယ့္ ရည္ရြယ္ခ်က္ပန္းတုိင္ ကို လႊမ္းမိုးသြားတာမ်ဳိးေတာ့ မျဖစ္ပါေစနဲ႕။ Priority ထားရွိပါ၊ ျပီးေတာ့မွ ကိုယ္လုပ္ခ်င္တာေတြလုပ္ျပီးလို႕ ဘယ္တစ္ခုေတာ့ျပီးျပီ၊ ဘာေတာ့ျဖင့္က်န္ေသးတယ္ဆိုၿပီး List ထဲကေန တစ္ခုၿပီးတစ္ခုျခစ္ထုတ္ၿပီး ရလာတ့ဲစိတ္ေက်နပ္မႈကို ခံယူပါ။
၂။ ထိေရာက္စြာ စာက်က္မွတ္မႈအေလ့အက်င့္ေကာင္းေတြကို ေမြးျမဴပါ။
ေက်ာင္းစာနဲ႕ပတ္သက္လာရင္ “Work Hard Play Hard ဆိုၿပီး ၾကားဖူးၾကမွာပါ။ ကိုယ့္အေနနဲ႕ နာရီေပါင္းမ်ားစြာ စာၾကည့္တယ္၊ စာေမးပြဲအတြက္ ျပင္ဆင္တယ္ဆိုေပမယ့္လည္း အရမ္းႀကီးစိတ္ပင္ပန္းႏြမ္းနယ္တာမ်ဳိး၊ စာကို အတင္းေခါင္းထဲရိုက္သြင္းေနရတာမ်ဳိးေတာ့ မျဖစ္ခ်င္ၾကပါဘူး။ ဒီေတာ့ကိုယ့္အခ်ိန္ေတြကို အက်ဳိးရွိရွိအသံုးခ်ၿပီး ကိုယ္နဲ႕သင့္ေတာ္မယ့္ ပံုမွန္လည္းျဖစ္မယ့္ စာၾကည့္ခ်ိန္ေတြကိုထားၾကည့္ပါ။ အၾကာႀကီးမဟုတ္ပဲ ခဏေလးနဲ႕ စာၿပီးေအာင္ စာကို ထိထိေရာက္ေရာက္နဲ႕ အာရံုစူးစိုက္ျပီးလုပ္တတ္တ့ဲအက်င့္ကို ေမြးျမဴပါ။
၃။ ကိုယ့္အခ်ိန္ေတြကို ဘယ္လိုစီမံမလဲ သင္ယူပါ။
လူတုိင္းမွာ သူတို႕လုပ္ရမယ့္အလုပ္ေတြၿပီးဖို႕ တူညီတ့ဲ ၂၄ နာရီစီ ရၾကတယ္ဆိုတာကို သတိရပါ။ ဦးစားေပးသင့္တာကို ေပးတတ္ဖုိ႕နဲ႕ အစားအေသာက္၊ Workout၊ လူမႈေရးရာ၊ အားကစားေတြ အတြက္အခ်ိန္ကို ဘယ္လိုခန္႕ခြဲမလဲဆိုတာ သင္ယူပါ။ တစ္ေန႕တစ္ေန႕ကို မိနစ္ (၃၀) ေလာက္ ဘာမွမလုပ္ပဲ ေအးေအးသက္သာနားေနျခင္းက စိတ္ခ်မ္းသာမႈနဲ႕ပတ္သက္လာရင္ ေရရွည္မွာ သိကိုသိသာပါတယ္။ “ဟင့္အင္း” လို႕ေျပာတတ္ေအာင္လည္း သင္ယူပါ၊ ျငင္းဆိုျခင္းက ခက္ခဲတယ္ဆိုေပမယ့္ တစ္ခါတေလက်ရင္ ကိုယ့္အတြက္ လိုအပ္ပါတယ္။
၄။ စားတာေတာ့စားပါ၊ ဒါေပမယ့္ က်န္းမာေရးနဲ႕ညီညြတ္တာကို ေရြးစားပါ။
သၾကားဓာတ္မ်ားျခင္းနည္းျခင္းက ကိုယ့္ရဲ႕ စိတ္ဖိစီးမႈခုခံႏိုင္စြမ္းအေပၚ သက္ေရာက္မႈရွိပါတယ္။ အာဟာရဓာတ္ညီမွ်တ့ဲ အစားအစာကိုစားျခင္းကေတာ့ အေကာင္းဆံုးပဲေပါ့လို႕ ဆိုခ်င္ေပမယ့္ အ့ဲဒါက ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္အတြက္ေတာ့ စိတ္ကူးယဥ္ဆန္ေနမယ္ထင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ မျဖစ္ႏုိင္ဘူးလားဆိုေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ Junk Food (KFC ၊ Loteria) ေတြကေနရလာမယ့္ ကယ္လိုရီေတြကိုေရွာင္ပါ၊ ႏြမ္းနယ္ပန္းလ်ျခင္း (Energy Slumps) ေတြကို ေက်ာ္လႊားႏုိင္ဖို႕ သစ္သီးနဲ႕ အသီးအရြက္ေတြကို စားေပးပါ။
၅။ ကိုယ္ကာယေလ့က်င့္ခန္း ပံုမွန္လုပ္ေပးပါ။
လႈပ္ရွားမႈေတြက ကိုယ္ခႏၶာကို ျဖတ္လတ္ေစပါတယ္။ ကိုယ္ကာယလႈပ္ရွားမႈ တစ္မ်ဳိးမ်ဳိးေလာက္ေတာ့လုပ္ပါ၊ အ့ဲလိုမဟုတ္ရင္ေတာင္ တစ္ေန႕တာလံုးမွာ ေျခလက္ဆန္႕တာမ်ဳိးေတြ လုပ္ေပးႏုိင္ပါတယ္။ ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ျခင္းက ေသြးလည္ပတ္မႈကိုေကာင္းေစၿပီး လိုအပ္တဲ့ေအာက္ဆီဂ်င္ကို ဦးေႏွာက္ကိုပို႕ေပးတ့ဲအတြက္ မွတ္ဥာဏ္၊ ေၾကာင္းက်ိဳးဆင္ျခင္ႏိုင္စြမ္းနဲ႕ အာရံုစူးစိုက္ႏိုင္စြမ္းေတြကို ပိုေကာင္းမြန္လာေစပါတယ္။
၆။ လက္လႊတ္သင့္တာကို လက္လႊတ္ပါ။
Frozen ကာတြန္းရုပ္ရွင္သီခ်င္းျဖစ္တ့ဲ “Let it Go” ကေတာ့ေအာင္ျမင္သြားပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ေအင္ျမင္တ့ဲဘ၀တစ္ခုကို ရရွိဖုိ႕အတြက္ ေနာက္ဆံုးလက္လႊတ္သင့္တာကို လက္လႊတ္ႏိုင္စြမ္းရွိဖို႕ အေလးေပးတိုက္တြန္းတ့ဲ ဘ၀ေအာင္ျမင္ေရးေဟာေျပာသူေတြ အမ်ားႀကီးေတြ႕ဖူးပါတယ္။ ေျပာတာလြယ္ေပမယ့္ တကယ္လုပ္ရတာခက္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ အခုခ်ိန္မွာ ဘာေတြကိုၿပီးေျမာက္ေအာင္လုပ္ရမယ္၊ ဘယ္အရာေတြကိုေတာ့ ေနာက္တစ္ေန႕၊ ေနာက္တစ္ခ်ိန္၊ ေနာက္ Semester အတြက္ လႊတ္ထား၊ ေရႊ႕ဆိုင္းထားလိုက္ရမလဲ ဆိုတာကို စဥ္းစားၾကည့္ပါ။ Relax လုပ္ပါ၊ ၿပီးရင္ လက္လႊတ္သင့္တာကို လက္လႊတ္လိုက္ပါ။
၇။ အကူအညီေတာင္းခံပါ။
ေကာလိပ္၊ တကၠသိုလ္ေတြမွာရွိတ့ဲ အားသာခ်က္ေတြအမ်ားႀကီးထဲက တစ္ခုကေတာ့ ကိုယ့္မွာအကူအညီလိုေနရင္ ေပးမယ့္သူေတြရွိေနတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ လိုအပ္တ့ဲအခါ ပါေမာကၡေတြြ၊ အႀကံေပးဆရာေတြ၊ Counseling Centers ေတြကို အကူအညီေတာင္းခံႏိုင္ပါတယ္။ အေရးႀကီးတာက ကိုယ့္မွာအကူအညီလုိအပ္ေနတယ္ဆိုတာကို သတိျပဳမိဖို႕နဲ႕ အကူအညီေတာင္းရမွာကို မေၾကာက္ဖို႕ပဲျဖစ္ပါတယ္။
ကိုယ္က တကၠသိုလ္မွာ အ့ဲလိုအကူညီယူရတ့ဲ ပထမဆံုး ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္မဟုတ္သလို ေနာက္ဆံုးလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ ကိုယ့္ေရွ႕မွာ ကိုယ့္လိုပဲ အခက္အခဲနဲ႕ ႀကံဳေတြ႕ခ့ဲရတ့ဲသူေတြ အမ်ားၾကီးရွိပါတယ္။ ရင္းျမစ္ေတြ ရွိတယ္၊ ကိုယ္က အ့ဲဒါေတြကို ဘယ္လိုရယူမလဲ၊ ျပီးရင္ ဘယ္လို အက်ဳိးရွိရွိ အသံုးခ်ရမလဲသိပါ။
၈။ ဘယ္အခ်ိန္မွာ ေရြးခ်ယ္မႈျပဳရမလဲသိပါ။
ဘ၀မွာတစ္ခ်ိန္ခ်ိန္ေတာ့ အရမ္းစိတ္တင္းၾကပ္တာမ်ဳိးေတြ ခံစားလာရတယ္ဆိုရင္ အ့ဲလိုျဖစ္လည္း ရပါတယ္။ ျဖစ္ေပၚလာတ့ဲအေျခအေနကို သတိျပဳမိၿပီး ကိုယ့္ဘက္က ေျပာင္းလဲခ်င္ စိတ္ရွိတယ္ဆိုတာ ေကာင္းတ့ဲလကၡဏာတစ္ခုပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေတာ့ ကိုယ့္ရဲ႕အခ်ိန္ေတြကို ဘယ္မွာ၊ ဘယ္လိုအသံုးျပဳေနလဲ ၾကည့္ၾကည့္ပါ။ ကိုယ့္အေနနဲ႕ ေက်ာင္းျပင္ပလႈပ္ရွားမႈေတြ၊ ဒါမွမဟုတ္ အဖြဲ႕အစည္းေတြမွာ အလြန္အမင္းပါ၀င္ေနသလား၊ အခုခ်ိန္က ေခါင္းေဆာင္မႈအပိုင္းကို လက္လႊတ္ဖို႕၊ လူမႈေရးလႈပ္ရွားမႈေတြကို ေလွ်ာ့ခ်ဖို႕၊ ေနာက္ဆံုး လိုအပ္ရင္ ဘာသာရပ္တစ္ခုေလာက္ေတာ့ ျဖဳတ္ခ်လိုက္ဖို႕ ေကာင္းတ့ဲအခ်ိန္လား။
တကယ္လို႕ အ့ဲလိုလုပ္ျဖစ္ခ့ဲတယ္ဆိုရင္လည္း အရံႈးေပးျခင္းရဲ႕လကၡဏာတစ္ခုမဟုတ္ပဲ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားဘ၀မွာ ေကာင္းမြန္တ့ဲ Balance ရရွိဖို႕အတြက္ ပထမေျခလွမ္းတစ္ခုသာ ျဖစ္ပါတယ္။
တကၠသိုလ္ဆိုတာမ်ဳိးက လူတစ္ေယာက္အတြက္ ဘ၀ရဲ႕ေပ်ာ္စရာအေကာင္းဆံုး အခ်ိန္ေတြထဲကတစ္ခုဆိုေပမယ့္ ေျခာက္ျခားစရာလည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ တကၠသိုယ္လို႕ဆိုလိုက္တာနဲ႕ လြပ္လပ္မႈ၊ ေျပာင္းလဲမႈ၊ အကူးအေျပာင္း၊ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ား၊ တိုးတက္မႈ စတ့ဲအေတြ႕အႀကံဳေတြကို ေျပးျမင္မိမွာပါ။ ကိုယ့္ရဲ႕ ျပန္မရႏိုင္တ့ဲ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားဘ၀ကို အေကာင္းဆံုးဆိုတ့ဲ အေတြ႕အႀကံဳေတြနဲ႕သာ ျဖတ္သန္းလိုက္ပါ။
ပညာေရးလမ္းညႊန္website တြင္ျမန္မာတစ္ႏုိင္ငံလံုးတြင္ ေျပာင္းလဲေနေသာ ပညာေရးအေျခအေနမ်ား၊ အခမဲ့ ပညာေရးသင္ၾကားေပးေနသည့္ သင္တန္းေက်ာင္းမ်ား၊ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပပညာသင္ဆုမ်ား၊ ပညာေရးအတြက္ သင္တန္းမ်ား၊ အလုပ္ခြင္၀င္ရန္ လိုအပ္ေသာ သင္တန္းမ်ား စသည္တို႔ပါ၀င္ပါတယ္ေနာ္...။