ေက်ာင္းသားမ်ား နည္းပညာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဘယ္ အတိုင္းအတာ သိရွိ တတ္ေျမာက္သင့္သလဲ???

• ေက်ာင္းသားမ်ားက အိုင္ကြန္တစ္ခုကို ႏွစ္ႀကိမ္ဆက္တိုက္ ကလစ္ (double click) လုပ္၍ ဖြင့္ႏိုင္ရမည္။ မ်က္ႏွာျပင္ကို ထိေတြ႔ အသံုးျပဳႏိုင္ရမည္။ Trackpad မ်က္ႏွာျပင္ကို ထိေတြ႔၍ ေရြ႔လ်ားကလစ္ ႏိုင္ရမည္။

• ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ ဧည့္သည့္ အေကာင့္ကိုသံုး၍ ကြန္ျပဴတာစက္တစ္ခုအတြင္းသို႔ ဝင္ေရာက္ အသံုးျပဳႏိုင္သင့္သည္။

• ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ သူကိုယ္တိုင္ အမွီအခို ကင္းစြာ၊ ပံုဆြဲျခင္း၊ ပံုမ်ား ဖန္တီးျခင္း သို႔မဟုတ္၊ ေဆာ့ဖ္ဝဲယားသံုး၍ ပံုမ်ား ဖန္တီးႏိုင္ သင့္သည္။

၁-တန္း

• ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ Tool bar (ကိရိယာ ဘားတန္း)၊ မွတ္တမ္း (document)၊ ဘေရာက္ဇာ (Browser)၊ ပရင့္တာ (Printer)၊ ေရြးခ်ယ္စရာ အမ်ဳိးအမည္ (Menu) စသည့္ ေဝါဟာရမ်ားကို သိရွိ သင့္သည္။

• ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ ကိရိယာဘားတန္း (Tool bar) ေပၚတြင္ ကလစ္မလုပ္ဘဲ၊ ေရြးခ်ယ္စရာမ်ား သြားေရာက္ ရွာေဖြႏိုင္သင့္သည္။

• ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ အေပၚမွက်လာေသာ ေရြးခ်ယ္စရာ အမ်ဳိးအမည္မ်ားကို မွတ္မိေနကာ၊ သံုးစြဲႏိုင္ရမည္။

• ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ အမည္ႏွင့္ စကားဝွက္ (Username and password) ကို ထည့္သြင္း၍ ကြန္ျပဴတာစက္တစ္ခုကို ဝင္ေရာက္ အသံုးျပဳ ႏိုင္သင့္သည္။

• ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ ဝက္ဘ္စာမ်က္ႏွာ ဘေရာက္ဇာ တစ္ခုကို ဖြင့္တတ္သင့္သည္။

၂-တန္း

• ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ တက္ဘ္ (Tab)၊ ဇယား (Spreadsheet)၊ ခ်ိတ္ဆက္ရန္ လင့္ခ္ (Hyperlink)၊ ျဖတ္လမ္းတိုနည္း (Shortcut) ဟူေသာ ေဝါဟာရမ်ားကို သိရွိ နားလည္သင့္သည္။

• ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ ရုပ္ပံုအေပၚ ညာဖက္ ကလစ္ကို ႏွိပ္၍ မိတၱဴကူးရန္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ သိမ္းဆည္ရန္ေသာ္လည္း ေဆာင္ရြက္ႏိုင္သင့္သည္။

• ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ ကိုယ္တိုင္ အမွီအခိုကင္းစြာ ဖိုင္မ်ားကို ေနရာရွာေဖြျခင္း၊ ဖြင့္ျခင္း၊ အမည္ေပးျခင္း၊ သိမ္းဆည္းျခင္း ျပဳႏိုင္သင့္သည္။

• ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ လြယ္ကူေသာဆလိုဒ္ တင္ျပမႈမ်ားကို ပံုမ်ား၊ စာမ်ား ေရာစပ္၍ ျပဳလုပ္ႏိုင္ သင့္သည္။

၃-တန္း

• ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ ဖိုလ္ဒါ (Folder)၊ ေနရာ ရွာေဖြျခင္း (navigate)၊ ေပါ့ဒ္ကတ္စ္လႊင့္ျခင္း (podcast)၊ ခိုးခ် မရိုးမသားျပဳျခင္း (plagiarism) ဟူေသာ ေဝါဟာရမ်ားကို သိရွိနားလည္သင့္သည္။

• ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ ညာဖက္ကလစ္ကို ႏွိပ္၍ အနီေရာင္ ေအာက္ေျခလိုင္းမ်ား ေပၚေနသည့္ စကားလံုးမ်ားကို စာလံုးေပါင္းသတ္ပံု စစ္ေဆး ျပင္ဆင္ျခင္း ျပဳႏိုင္သင့္သည္။

• ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ ျဖတ္ယူ၊ မိတၱဴကူး၊ ျပန္ေဖာ္ထုတ္ (cut, copy and paste) လုပ္ႏိုင္ သင့္သည္။

• ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ ခိုင္မာ အားေကာင္းသည့္ စကားဝွက္မ်ား (Passwords) ကို ဖန္တီး၊ အသံုးျပဳ ႏိုင္သင့္သည္။

၄-တန္း

• ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ မူရင္းပံုစံ (template)၊ ဆိုင္ဘာ ဗိုလ္က်ေႏွာက္ယွက္ျခင္း (cyberbullying)၊ အႏွစ္မဲ့စာမ်ား (spam)၊ ႏွင့္ လူမႈမီဒီယာ (social media) ဟူေသာ ေဝါဟာရမ်ားကို သိရွိနားလည္ သင့္သည္။

• ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ ညာဖက္ကလစ္ကို ႏွိပ္၍ ခ်ိတ္ဆက္ရန္လင့္ခ္ (hyperlink) တြင္ “ေနာက္ထပ္ တက္ဘ္ (tab) အသစ္တြင္ ဖြင့္ရန္” ဟူသည္ကို လုပ္ကိုင္ႏိုင္သင့္သည္။

• ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ ကိုယ္တိုင္ အမွီအခို ကင္းစြာ၊ ဝက္ဘ္မွ အသံလႊင့္ရန္ (podcast) အတြက္ Garage Band (ဂါးရာ့ခ်္ ဘန္းဒ္) ေဆာ့ဖ္ဝဲယားကို သံုး၍ အသံတည္းျဖတ္ ႏိုင္သင့္သည္။

• ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ အသင့္ျပင္ဆင္ ထားသည့္ ပံုစံ (template) ကို သံုး၍ လြယ္ကူသည့္ ဝက္ဘ္စာမ်က္ႏွာ တစ္ခုကို တည္းျဖတ္ႏိုင္သင့္သည္။

၅-တန္း

• ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ က်မ္းကိုးစာရင္း (bibliography)၊ အေပၚစာသား (header)၊ ေအာက္ေျခ စာသား (footer)၊ ရွာေဖြစက္ (search engine) ဟူေသာ ေဝါဟာရမ်ားကို သိရွိနားလည္ သင့္သည္။

• ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ မ်ဳိးစံုေသာ အသံုးျပဳေနမႈမ်ားမွ ကြန္ျပဴတာဝင္းဒိုးစ္ (Windows) ကို တစ္ၿပိဳင္နက္တည္း ျမင္ႏိုင္ရန္၊ အရြယ္အစား ျပင္ႏိုင္ရမည္။

• ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ iMovie သို႔မဟုတ္ Moviemaker ကဲ့သို႔ေသာ လြယ္ကူသည့္ ဗီဒီယို တည္းျဖတ္ေ ဆာ့ဖ္ဝဲယားမ်ားကို အသံုးျပဳႏိုင္ သင့္သည္။

• ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ လြယ္ကူသည့္ ဝက္ဘ္စာမ်က္ႏွာ တစ္ခုကို၊ ယင္း၏ ပင္မပံုစံ (theme)၊ အေရာင္မ်ား၊ သို႔မဟုတ္ ခ်ိတ္ဆက္ရန္ လင့္ခ္ (hyperlinks) မ်ားကို ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲႏိုင္သင့္သည္။

၆-တန္း

• ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ လႊဲေျပာင္းျခင္း (transfer)၊ မူပိုင္ခြင့္ (copyright)၊ မွ်တေလ်ာ္ကန္စြာ အသံုးျပဳျခင္း (fair use) ႏွင့္ စိစစ္ျခင္း (filter) ဟူသည့္ ေဝါဟာရမ်ားကို သိရွိနားလည္ သင့္သည္။

• ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ သူတို႔ရမွတ္ Grade ကို အြန္လိုင္းတြင္ စစ္ေဆးတတ္ရမည္။

• ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ မူရင္းပံုစံ (template) ကို အသံုးျပဳ၍ လြယ္ကူသည့္ ဝက္ဘ္ဆိုဒ္ တစ္ခုကို တည္းျဖတ္ႏိုင္သင့္သည္။

• ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ ကီးဘုတ္ စာရိုက္ခံုကို မၾကည့္ဘဲ၊ တစ္မိနစ္လွ်င္ စာလံုးေရ ၂၀ ရိုက္ႏိုင္သင့္သည္။

၇-တန္း

• ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ ဒိုမိန္း (domain)၊ ေခါင္းစီး (banner)၊ လာဆို (lasso) ဟူေသာ ေဝါဟာရမ်ားကို သိရွိနားလည္သင့္သည္။

• ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ ကိုယ္တိုင္ အမွီအခို ကင္းစြာ၊ ဗီဒီယိုတည္းျဖတ္ ေဆာ့ဝဲယားကို သံုးႏိုင္ သင့္သည္။

• ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ တစ္မိနစ္လွ်င္ စာလံုးေရ ၂၅ ရိုက္ႏိုင္သင့္သည္။

• ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ စာမ်က္ႏွာအမ်ားပါ စာရင္းလႊာ (multiple sheet spreadsheets ) ႏွင့္ အေျခအေန အလိုက္သံုး ေသာ ေဖာ္ျမဴလာမ်ားကို အသံုးျပဳႏိုင္သင့္သည္။

၈-တန္း

• ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ နယ္ပယ္ (field)၊ စာအုပ္ျပင္ဆင္ျခင္း (layout)၊ ဇယား (table) ႏွင့္ ပုဂၢိဳလ္ေရး မွတ္တမ္း (personal portfolio) ဟူေသာ ေဝါဟာရမ်ားကို သိရွိနားလည္ႏိုင္ရမည္။

• ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ အြန္လိုင္းတြင္ ေက်ာင္းသား၏ ကိုယ္ေရးမွတ္တမ္းကို၊ ႀကီးၾကပ္ လမ္းညႊန္မႈျဖင့္ ဖန္တီး၊ တင္ျပႏိုင္သင့္သည္။

• ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ တစ္မိနစ္လွ်င္ စာလံုးေရ ၃၀ ရိုက္ႏိုင္သင့္သည္။

• ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ ေဒတာ အခ်က္အလက္မ်ား စုေဆာင္းရန္ အြန္လိုင္း စစ္တမ္း ေကာက္ယူမႈကို စတင္ အသံုးျပဳႏိုင္သင့္သည္။

၉-၁၀-တန္း

• ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ ပစ္ဇဲ (pixel)၊ အေရာင္ေသြး (hue)၊ ၾကားခံလႊာ (filter)၊ ႏွင့္ ပံုရိပ္ ျပတ္သားမႈ (resolution) ဟူေသာ ေဝါဟာရမ်ားကို သိရွိနားလည္သင့္သည္။

• ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ ခိုးကူးျခင္း ႏွင့္ ခိုးယူ ကူးခ်ျခင္း၏ က်င့္ဝတ္ပိုင္းဆိုင္ရာႏွင့္ ဥပေဒေၾကာင္း ေနာက္ဆက္တြဲ ဆိုးက်ဳိးမ်ားကို နားလည္ေစ သင့္သည္။

• ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ ရင္းျမစ္မ်ဳိးစံုကို အသံုးျပဳ၍ သီးသန္႔ အမွီအခိုကင္းစြာ၊ သုေတသနဆိုင္ရာ ကၽြမ္းက်င္မႈမ်ားကို ေလ့က်င့္ သင့္သည္။

• ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ ဝက္ဘ္ဆိုဒ္မ်ားကို ယင္းတို႔၏ က်ဳိးေၾကာင္းခိုင္လံုမႈ၊ ယံုၾကည္ အားထားရမႈ၊ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားကို အကဲျဖတ္ႏိုင္စြမ္း ရွိသင့္သည္။

• ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ ဖိုတိုေရွာ့ပ္ (Photoshop)၊ အီလ်ဴစထေရးတာ (Illustrator) သို႔မဟုတ္ ပီကာဆာ (Picassa) အစရွိသည့္ ေဆာ့ဖ္ ဝဲယားမ်ားကို အသံုးျပဳ၍ ဓာတ္ပံုမ်ားကို တည္းျဖတ္ ႏိုင္သင့္သည္။

• ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ တစ္မိနစ္လွ်င္ စာလံုးေရ ၄၀ ရိုက္ႏိုင္သင့္သည္။

၁၁-၁၂ -တန္း

• ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ ပရိုတိုေကာ (protocol)၊ ဒိုမိန္း အမည္ (domain name)၊ ဆာဗာ လမ္းေၾကာင္း (server path)၊ ႏွင့္ ဒစ္ဂ်စ္တယ္ လွည့္စားပံုေျပာင္းျခင္း (digital manipulation) ဟူေသာ ေဝါဟာရမ်ားကို သိရွိနားလည္သင့္သည္။

• ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ အြန္လိုင္းတြင္ တင္ျပမႈ၊ သို႔မဟုတ္ မိမိ၏ကိုယ္ေရးမွတ္တမ္းကို ေလ့လာသင္ယူေနမႈကို ျပသသည့္အေနျဖင့္ တင္ျပ ႏိုင္သင့္သည္။

• ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ နည္းပညာ အထူးျပဳ၊ သို႔မဟုတ္ သုေတသန စာၾကည့္တိုက္မ်ားကို အသံုးျပဳ ႏိုင္သင့္သည္။

• ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ ေဒတာရင္းျမစ္မ်ားမွ မွတ္တမ္းမ်ားကို စာရိုက္/စာျပင္ (word processing) မွတ္တမ္းတစ္ခုထဲသို႔ စုေပါင္း (merge) ျပဳႏိုင္ရမည္။

• ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ တစ္မိနစ္လွ်င္ စာလံုးေရ ၅၀ ရိုက္ႏိုင္သင့္သည္။

မိမိတို႔ တက္ေရာက္လုိသည့္ သင္တန္းေက်ာင္းမ်ားႏွင့္ ပုဂၢလိက ေက်ာင္းမ်ားကို ရွာေဖြလိုပါက ဒီ Link မွာရွာေဖြႏိုင္ပါသည္။

ပညာေရးလမ္းညႊန္ website တြင္ ပါ၀င္ေသာ သင္တန္းမ်ား၊ ေက်ာင္းမ်ား၊ Scholarship၊ Knowledge မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အခ်က္အလက္မ်ားကို ၀င္ေရာက္ရွာေဖြ ဖတ္ရႈႏိုင္ပါတယ္။

Ref: အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု Denver Public Schools (ဒင္းဗားအစိုးရေက်ာင္းမ်ား) မွ တတ္ေျမာက္မွဳ့ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ား

Credit; Aung Thu Nyeen